Geschreven door Nathalie Kerkdijk, Content Specialist bij Personal Body Plan.
Heel TikTok staat er vol mee: afvallen met diabetesmedicatie. Het schijnt dé manier te zijn om binnen een mum van tijd nog even wat kilo's kwijt te raken. Influencers maar ook beroemdheden zweren erbij en promoten er volop mee op hun kanalen. Met als resultaat een run op Ozempic, van origine een diabetesmedicijn. Waarom gebruiken zo veel gezonde mensen dit nu ineens ook? Kun je echt afvallen met het nemen van diabetesmedicatie? En kleven hier ook risico's aan?
Mensen met diabetes type 2 of pre-diabetes krijgen vaak medicijnen voorgeschreven om de diabetes onder controle te krijgen. Deze medicijnen zouden de bloedsuiker moeten verlagen en zijn in veel verschillende vormen te verkrijgen. Zo kunnen patiënten medicatie krijgen waardoor het lichaam weer beter kan reageren op insuline, zijn er medicijnen die ervoor zorgen dat er minder glucose (suiker) via de lever wordt aangemaakt en bestaat er medicatie die via de darmen of nieren invloed hebben op de bloedsuikerspiegel. De volgende stoffen kunnen in medicijnen verwerkt zitten:
Dit zijn dus de stofnamen uit de diabetesmedicijnen. Bekender zijn de merknamen van diabetesmedicatie zoals Ozempic of Wegovy. In Noorwegen, Amerika, Denemarken, Duitsland en Groot-Brittannië zijn diabetesmedicijnen op de markt gebracht met als doel om diabetes onder controle te krijgen. Naarmate er meer resultaten binnenkwamen en de medicatie voor langere tijd gebruikt werd, ontdekten ze dat deze medicatie ook erg effectief was om gewicht te verliezen.
Nadat bekend werd dat de originele diabetesmedicatie ook een geschikt middel is om gewicht te verliezen, heeft het Deense bedrijf Novo Nordisk het afslankmiddel Wegovy ontwikkeld. Het middel was nu niet alleen meer nuttig voor mensen met diabetes mellitus maar ook voor mensen met obesitas of een extreem hoog BMI. In 2017 had het bedrijf ook al het bekendere en originele middel Ozempic uitgebracht en hier hebben zij jaren later de variant Wegovy van gemaakt.
Het verschil tussen de twee is dat er nu een hogere dosis semaglutide aan het medicijn Wegovy is toegevoegd. Dit zorgt ervoor dat de eetlust afneemt doordat dit een stof is die lijkt op een eiwit in je lichaam genaamd glucagon-like-peptide-1 (GLP1). Na het eten van voedsel wordt dit eiwit normaliter aangemaakt in de dunne darm zodat je een gevoel van verzadiging ervaart en stopt met eten. Het laat je bloedsuikerspiegel ook omlaaggaan doordat je alvleesklier meer insuline aanmaakt en je zin om te eten vermindert. Semaglutide is dus een soort nagemaakt verzadigingshormoon wat patiënten kan helpen om af te vallen doordat ze in een calorietekort terechtkomen na het minderen met eten. Het geeft je in principe een constant vol gevoel.
Wegovy is dus een veel beter middel voor gewichtsverlies. Het is immers veel sterker door de hogere dosis semaglutide en is dan ook effectiever voor gewichtsverlies. Toch is Ozempic ondertussen populairder en wordt er door de mensen zonder diabetes vooral gepraat over Ozempic om af te vallen. De reden waarom Ozempic zo populair is geworden en Wegovy niet, is omdat Ozempic in Denemarken wordt vergoed en Wegovy niet. Aangezien Ozempic ook effectief blijkt te zijn tegen gewichtsverlies, ook al is het dan in mindere mate, begint men massaal Ozempic te gebruiken.
Ozempic is dus een middel wat op de markt is gebracht voor diabetespatiënten. Om dit beter te begrijpen, gaan we daarom eerst wat dieper in op deze ziekte. Diabetes (ook wel suikerziekte genoemd) is een ziekte die ontstaat wanneer jouw lichaam te veel glucose in het bloed heeft. Normaal gesproken helpt het hormoon insuline om glucose van je bloed naar de cellen te verplaatsen, waar het vervolgens gebruikt wordt voor energie. Bij diabetes is dit niet goed geregeld en kan glucose niet goed worden opgenomen in de cellen waardoor het in je bloed blijft drijven. Wanneer de glucosewaarden te hoog zijn, zorgt dit voor allerlei problemen. Er wordt een onderscheid gemaakt in diabetes type 1 en diabetes type 2:
Diabetes type 2 kan dus teruggedraaid worden wanneer iemand een gezonde leefstijl aanhoudt. Gewicht verliezen is echter een stuk complexer dan simpelweg een dieet volgen. Het gaat niet alleen om wilskracht, wat mensen vaak denken. Diabetes is niet voor niets een ziekte en daarom werkt het lang niet altijd om deze patiënten simpelweg een dieet te laten volgen. Om die reden is medicatie zoals Ozempic op de markt gebracht. Dit kan helpen om onder andere de glucosewaarden van diabetes type 2 patiënten onder controle te krijgen door het stofje semaglutide. Doordat dit de werking van darmhormoon glucagon-like-peptide-1 (GLP-1) nabootst kan het de glucosespiegel beïnvloeden. Daarnaast zorgt het ook nog eens voor een vertraagde maaglediging waardoor de patiënt sneller en langer verzadigd is. Dit is, naast het onder controle houden van de bloedsuikerspiegel, extra positief voor diabetespatiënten aangezien ze zo minder zullen eten en meer visceraal vet (buikvet) verliezen.
Doordat de nieuwe medicatie zoals Wegovy voornamelijk wordt toegepast op obesitas patiënten, is het van belang om ook deze ziekte beter te begrijpen. Wanneer iemand de ziekte obesitas heeft, dan heeft diegene een overmatige vetstapeling in het lichaam. Het vetgehalte is dus niet meer normaal en het lichaamsgewicht is niet meer in verhouding met de lengte van de persoon. Obesitas wordt ook wel zwaarlijvigheid genoemd. Dit overtollige vetgehalte is niet alleen van de buitenkant zichtbaar, dit is ook vooral van binnen het geval. Dit kan allerlei symptomen en gezondheidsrisico's met zich meebrengen zoals hart- en vaatziekten, een verhoogd cholesterol, diabetes type 2, slaapapneu, onvruchtbaarheid, artrose, pijn in de rug, astma of langere momenten van kortademigheid, maagzuurbranden, jicht of depressieve gedachten [2].
Zoals je kunt opmerken aan de lijst van symptomen die kunnen ontstaan door obesitas, kan obesitas dus ook diabetes type 2 veroorzaken. Dit heeft weer alles te maken met een ongezonde leefstijl en chronisch te veel eten. Er kan een onderscheid gemaakt worden in obesitas, ernstige obesitas en zeer ernstige obesitas. De BMI voor deze verschillende klassen geldt als volgt:
Om de BMI te berekenen dien je het gewicht in kilo's te delen door het kwadraat van de lengte in meters. Dus gewicht in kg: (lengte x lengte) in m2. Om obesitas te behandelen wordt gewichtsverlies gestimuleerd. Een combinatie van dieet, fysieke activiteit en gedragsinterventies zou het meest effectief moeten zijn. Echter, leefstijlaanpassingen hebben vaak onvoldoende effect en daarom wordt bij veel mensen met obesitas gewicht reducerende medicatie gebruikt [3]. Een bekend medicijn om patiënten met obesitas te helpen afvallen is dus Wegovy. Dit onderdrukt de constante drang om te eten en helpt dus om hongergevoelens of ‘cravings’ te onderdrukken.
Dat obesitas patiënten en diabetespatiënten afvallen met medicatie als Ozempic of Wegovy is dus duidelijk en dient een functie. Dit komt door de werkzame stoffen in deze medicatie die ervoor zorgen dat de patiënt langer en sneller verzadigd is. Dit komt doordat het de maaglediging vertraagt. Ook kan het de bloedsuikerspiegel verlagen, wat gunstig is voor diabetespatiënten. Waarom mensen met een ‘normaal’ lichaamsgewicht deze medicatie nu ook gaan gebruiken, is de vraag.
Op social media worden allerlei ervaringen gedeeld over mensen die zijn afgevallen met diabetesmedicijnen terwijl ze zelf geen diabetes of obesitas hebben. Dit noem je off-labelgebruik: er wordt een medicijn gebruikt voor mensen waar het eigenlijk niet voor goedgekeurd is. Ozempic is namelijk alleen goedgekeurd voor diabetes type 2. Wanneer dit voor mensen met obesitas, een te hoog BMI, of zelfs een 'normaal’ gewicht wordt gebruikt, dan kunnen hier risico's aan kleven.
Het medicijn is namelijk niet getest op deze groep mensen en is uitsluitend bedoeld voor diabetespatiënten. Bovendien kan de dosering heel anders zijn bij gezonde mensen en staat natuurlijk niet in de bijsluiter aangegeven wat de dosering van Ozempic is om af te vallen. Dit is namelijk niet het doel van het medicijn.
Uit onderzoek naar het effect van semaglutide (de werkzame stof in Ozempic en Wegovy) op gewichtsverlies en de werking van het medicijn bij patiënten met obesitas of overgewicht zonder diabetes, blijkt het effect op gewichtsverlies significant. Er is gekeken naar acht onderzoeken waarbij deelnemers met diabetes type-2 of deelnemers met een BMI tussen de 33,8 en 40,1 werden onderzocht. De deelnemers hadden allemaal veel overgewicht of obesitas. Wat bleek? Na maximaal 68 weken waren de deelnemers extreem veel afgevallen waarbij er gemiddeld 5-20% gewicht werd verloren [10].
Ander onderzoek bevestigt het significante gewichtsverlies wat optreedt na het nemen van semaglutide. Hier werden deelnemers met overgewicht of obesitas eenmaal per week 2,4 milligram semaglutide geïnjecteerd en ook hier was een duidelijk verschil te zien in de groep die een placebo nam en de groep die de diabetesmedicatie nam. De groep die het diabetesmedicijn nam verloor gemiddeld 14,9% gewicht in vergelijking met de placebogroep die 2,4% lichaamsgewicht verloor. Ook was er nog een groot verschil te zien in deelnemers die naast het nemen van semaglutide hun leefstijl positief veranderden. Dit werd geassocieerd met een aanhoudende vermindering van het lichaamsgewicht [11].
De reden waarom mensen afvallen door het gebruik van deze medicatie is door de stoffen die de medicijnen bevatten. Ozempic en Wegovy bevatten allebei semaglutide wat de werking van het darmhormoon GLP-1 nabootst en zo je eetlust controleert. Wegovy werkt net wat effectiever door de hogere dosis semaglutide. Dit middel is dan ook specifiek bedoeld voor het behandelen van extreem overgewicht of obesitas [13]. Daarnaast bestaat er medicatie die het stofje liraglutide bevat. Dit kun je eigenlijk vergelijken met semaglutide en zal je een sneller en langer verzadigd gevoel geven. Het is één van de vijf GLP-1 agonisten wat je brein het signaal geeft dat je vol zit. Tot slot is er nog metformine wat de bloedsuikerspiegel verlaagt en je eetlust afneemt. Dat je eetlust afneemt heeft tot gevolg dat je minder gaat eten. Doordat je energie-inname lager wordt (de hoeveelheid calorieën die je binnenkrijgt via eten en drinken), creëer je automatisch een negatieve energiebalans (calorietekort). De energiebalans blijft leidend.
Diabetesmedicijnen zijn verkrijgbaar op voorschriften van een arts, maar worden de laatste tijd ook steeds vaker illegaal verkocht via het internet. In veel Europese landen wordt Ozempic verkocht zonder vergoeding van verzekeraars. Dit heeft er waarschijnlijk mee te maken dat het off-label wordt gebruikt als afslankmiddel. Dit heeft meer consequenties dan mensen vaak denken doordat er wereldwijd tekorten ontstaan op Ozempic waardoor de mensen die het echt nodig hebben gezondheidsrisico's oplopen. Denk aan hypers of hypo's doordat ze geen Ozempic kunnen gebruiken en daardoor een ontregelde bloedsuikerspiegel krijgen [5].
Ozempic is waarschijnlijk het meest bekende medicijn voor gewichtsverlies. Dat komt met name door de hype die erdoor is ontstaan op social media. Toch is Ozempic niet het meest effectieve middel voor gewichtsverlies aangezien dit uitsluitend bedoeld is voor diabetespatiënten. Andere medicatie is later ontwikkeld om obesitas en mensen met extreem overgewicht te behandelen. Dit is dus specifiek ontwikkeld om gewichtsverlies te stimuleren. Een aantal andere populaire medicijnen tegen diabetes en/of obesitas zijn Wegovy, Metformine, Victoza en Saxenda. Hieronder zullen we ze voor je behandelen.
Wegovy is op de markt gebracht voor mensen met obesitas of een extreem hoge BMI. Het bevat een hoge dosis semaglutide (2,4 milligram) wat de maaglediging vertraagt en ervoor zorgt dat je sneller en langer verzadigd bent. Hierdoor eet je dus minder en kom je in een calorietekort waardoor je afvalt. Het is een GLP-1-agonist wat de werking van het hormoon dat de bloedsuikerspiegel reguleert en effect heeft op het hongergevoel, nabootst. Dit medicijn wordt als een onderhuidse injectie toegediend. Dit wordt vaak gedaan in de bovenarm, dij of buik. Het kan gebruikt worden voor de behandeling van diabetes, maar ook voor obesitas of extreem overgewicht.
De manier waarop Ozempic wordt gebruikt om gewicht te verliezen is door de stof semaglutide (2 milligram) wat de maaglediging vertraagt en ervoor zorgt dat je sneller en langer verzadigd bent. Ook beïnvloedt het je bloedsuikerspiegel en is het daarom erg geschikt voor diabetespatiënten. Ozempic wordt toegediend door middel van een injectie onder de huid. Dit wordt meestal gedaan in de bovenarm, dij of buik. Het is een injectie van één keer per week. De pennaalden van dit medicijn zijn lichtelijk anders doordat het een kliksysteem is. Je kan daardoor tussen doses in zitten terwijl je bij Wegovy de hele dosis krijgt. Het is door de FDA uitsluitend goedgekeurd voor de behandeling van diabetes.
Naast Wegovy en Ozempic is er ook nog Metformine. Dit behoort tot de groep biguaniden. Het verlaagt de bloedsuikerspiegel en maakt het lichaam gevoeliger voor insuline. Diabetespatiënten zullen na het nemen van dit medicijn minder last hebben van een droge mond, dorst of vaak moeten plassen (de veelvoorkomende diabetesverschijnselen). De bijvangst van dit medicijn is dat het daarnaast ook je gewicht vermindert. Dit is wel milder dan bij andere diabetes medicatie [16]. Het kan de hele dag werken, dus niet alleen na het eten [4]. Metformine wordt toegediend middels een tablet wat je tijdens of na de maaltijd moet innemen.
Dan is er ook nog Victoza, wat de stof liraglutide bevat. Zoals al besproken, zal dit ongeveer dezelfde werking hebben als semaglutide wat in Ozempic verwerkt zit. Het behoort tot de klasse van GLP-1-agonisten wat de werking van het verzadigingshormoon GLP-1 in ons lichaam nabootst. Hierdoor duurt het langer voordat voeding door het spijsverteringskanaal reist en zit je langer vol. Het zal de bloedsuikerspiegel beïnvloeden en je gevoeliger maken voor insuline waardoor je lichaam effectiever gebruik kan maken van glucose. Ook vermindert het je eetlust waardoor je minder ‘cravings’ hebt [6]. Het wordt gegeven middels een injectie onder de huid. Dit wordt meestal gedaan in de bovenarm, dij of buik. Het middel is uitsluitend bedoeld voor de behandeling van diabetes type 2 en is door de FDA niet goedgekeurd voor de behandeling van obesitas of overgewicht [5].
Tot slot is er nog Saxenda en dit is eigenlijk precies hetzelfde als Victoza maar dan sterker. Het bevat namelijk een hogere dosis liraglutide. Hierdoor zal het effect dus ook sterker zijn. Het wordt gegeven middels een injectie onder de huid. Dit wordt wederom weer gedaan in de bovenarm, dij of buik. Het middel is goedgekeurd voor de behandeling van obesitas of mensen met extreem overgewicht [5]. Het kan dus helpen bij mensen die door een ziekte als obesitas moeite hebben met afvallen en waar diëten of leefstijlveranderingen niet of niet voldoende werken.
Hoewel diabetesmedicijnen veel voordelen kunnen bieden voor de behandeling van bepaalde ziektes, kan het ook risico's of bijwerkingen opleveren. Deze kunnen mild zijn maar ook zeer ernstig. Hieronder zullen we ze voor je behandelen. Later gaan we op een aantal heftige risico's van het nemen van diabetesmedicatie nog verder in.
Bij dierstudies werden schildkliertumoren, waaronder kanker, veroorzaakt na het nemen van diabetesmedicatie. Het is nog onduidelijk of dit ook bij mensen kan gebeuren aangezien hier nog niks over bekend is. Wel is het verstandig om bij het nemen van diabetesmedicatie je lichaam goed in de gaten te houden op zwelling of knobbeltjes in de nek. Ook slikproblemen, kortademigheid of heesheid kunnen wijzen op schildklierkanker. Het risico op schildklierkanker bij mensen na het nemen van diabetesmedicatie is niet vastgelegd en lijkt dus nihil maar zou wel aanwezig kunnen zijn als je kijkt naar de knaagdierstudies [6] [7].
Een ander ernstig risico na het nemen van diabetesmedicatie is het ontstaan van galblaasproblemen. Dit is bij een aantal personen in verband gebracht na het nemen van diabetesmedicatie zoals Victoza. Let daarom goed op symptomen zoals koorts, pijn in de bovenbuik, overgeven, misselijkheid of gele verkleuring van de huid of ogen [6].
Ondanks dat er niet heel veel gevallen van bekend zijn, bestaat er de zeldzame complicatie dat het nemen van diabetesmedicatie pancreatitis (alvleesklierontstekking) kan veroorzaken. Dit is in verband gebracht met liraglutide en semaglutide. Wel is belangrijk dat hier maar een beperkte beschikbaarheid van gegevens over bekend is. Daarom is dit een zeldzame complicatie die waarschijnlijk zeer weinig zal voorkomen [17] [18].
Het risico op hypoglykemie bestaat wanneer diabetesmedicatie zoals Victoza wordt gebruikt met insuline-injecties of sulfonylureumderivaten. Deze medicatie verlaagt de bloedsuikerspiegel namelijk al. In combinatie met diabetesmedicatie kan dit zorgen voor een ernstig lage bloedsuikerspiegel. Met name bij kinderen van 10 jaar en ouder is de kans op hypoglykemie aanwezig, ook als het niet is gecombineerd met dergelijke medicijnen. Let op wanneer je last krijgt van zweetaanvallen, angst, wazig zien, duizeligheid, onduidelijke spraak, hoofdpijn, een snelle hartslag, honger, verwarring, beverigheid, een zenuwachtig gevoel of zwakte [6].
Ondanks dat je dus veel lichaamsgewicht kan verliezen door het nemen van diabetesmedicatie, zal niet al dit lichaamsgewicht uit vetmassa bestaan. Meerdere studies tonen aan dat een aanzienlijk deel van dit lichaamsgewicht bestaat uit vetvrije massa, soms wel 30 – 40% [19] [20]. Vetvrije massa bestaat uit al onze lichaamsdelen die oorspronkelijk geen vet bevatten. Denk aan:
Van al deze lichaamsdelen verlies je alleen spiermassa door het gebruik van Ozempic. De overige vetvrije massa onderdelen worden niet minder. Dat betekent dus dat jij een hoop spieren kunt verliezen door het nemen van diabetesmedicatie en dát is juist net wat je niet wilt. Spieren geven jouw lichaam namelijk vorm en definitie, en zijn essentieel als je jouw lichaam wilt shapen op een manier die bij jou past: strakker, sterker of gespierder. Nog belangrijker is hun rol in je gezondheid. Spieren spelen een belangrijke rol in je kracht en fysiek functioneren en zijn onmisbaar voor een sterk en gezond lichaam.
Onderzoek toont aan dat wanneer deelnemers stoppen met het toedienen van semaglutide, ze na een jaar bijna tweederde van hun gewicht weer terug hadden. Dit laat dus zien dat voortdurende behandeling nodig is om verbeteringen in gewicht en gezondheid te behouden [12]. Wanneer je eenmaal begint met het nemen van diabetesmedicatie zoals Ozempic, zit je er dus je hele leven aan vast. Doe je dit niet, dan zal je net zo snel weer aankomen als dat je bent afgevallen.
Het nemen van diabetesmedicatie zal je dus geen resultaat opleveren wanneer je je levensstijl niet aanpast. Onderzoek naar het diabetesmedicijn Liraglutide toont aan dat fysieke activiteit ervoor zorgt dat je minder aankomt na het stoppen van de diabetesmedicatie [15]. Sporten is succesvol voor beter behoud van gewichtsverlies bij mensen die de diabetesmedicatie nog wel nemen, maar ook bij mensen die gestopt zijn met het nemen van diabetesmedicatie. En dan heeft het niet eens zo zeer te maken met de extra calorieën die verbrand zijn door het sporten, aangezien ze niet zo veel hebben gesport dat het daaraan kan liggen [15]. Onderzoek toont aan dat sporten een effect kan hebben op het gevoelig maken van de hersenen voor verzadigingssignalen [14]. Dit heeft natuurlijk een gunstig effect op het behouden van gewichtsverlies aangezien de eetlust wordt onderdrukt en je minder calorieën binnenkrijgt.
Het bewijs dat je kunt afvallen met een diabetesmedicijn zoals Ozempic is dus overduidelijk. Toch is het voor mensen zonder diabetes, pre-diabetes, obesitas of extreem overgewicht niet verstandig om dit soort medicijnen te gebruiken. Naast dat het gebruik van zo'n medicijn niet zonder risico's is, is het helemaal niet gemaakt voor mensen met een gezond gewicht. Je bent dan ook je eigen testpersoon waarbij je niet weet wat voor gevolgen het heeft op de lange termijn. Bovendien moet je je afvragen of je je leven lang een diabetesmedicijn zoals Ozempic wil gebruiken. Wanneer je stopt met het gebruiken van deze medicatie zal je namelijk al vrij snel weer terug op je oude gewicht zitten. Veel beter is het om je leefstijl aan te passen en je lichaam bloot te stellen aan regelmatige beweging en een gezond voedingspatroon.
Voor mensen met obesitas of extreem overgewicht kan afvallen door middel van medicatie als Wegovy of Saxenda wel gunstig zijn. Er wordt vaak gedacht dat Ozempic gebruikt kan worden om af te vallen maar dit is door de FDA alleen goedgekeurd voor de behandeling van diabetes type 2. Wegovy is veel effectiever door de hogere dosis semaglutide. Voor deze mensen kan dan ook op advies van een dokter deze medicatie voorgeschreven worden. Afvallen is namelijk niet simpelweg een gevolg van wel of geen wilskracht. Dat is te kort door de bocht. Er zijn mensen die niet afvallen, ondanks leefstijlaanpassingen. Obesitas is per slot van rekening een ziekte. Voor die mensen zou een dergelijk medicijn wel degelijk uitkomst kunnen bieden in combinatie met andere interventies voor het creëren van een duurzame verandering en een verhoogde kwaliteit van leven.
Het is echter een medicijn voor mensen met diabetes. Doordat het off-label wordt verstrekt aan mensen die het niet echt nodig hebben, ontstaat er een tekort voor de mensen die het wel echt nodig hebben. Dat is kwalijk. Wanneer jij een ‘normaal’ gewicht hebt en je een strakkere buik wilt, is het gebruiken van diabetesmedicatie niet de oplossing. Deze medicatie is bedoeld om wel minstens 10 kilogram af te vallen en niet 2 of 3.
De effecten van de diabetesmedicatie hebben te maken met het verminderen van de eetlust en dus niet met het versnellen van het metabolisme, wat wel eens wordt gedacht. Waar het op neerkomt is het calorietekort. Dat is de key om af te vallen. De mensen die gewicht verloren door het gebruiken van een diabetesmedicijn deden dit doordat de eetlust afnam waardoor ze minder gingen eten en in een calorietekort terecht kwamen.
Het komt dus allemaal op hetzelfde neer, of je dit nu door middel van een diabetesmedicijn doet of door bewust op je voeding te letten, je zal minder calorieën moeten eten om af te vallen. De uitdaging is vooral het volhouden. Op korte termijn lukt het mensen wel, maar ze houden het op de lange termijn niet vol. Bereid je erop voor dat je lichaam terugvecht. Dat het metabolisme vertraagt is een natuurlijk beschermingsmechanisme van je lichaam. Zo zijn er nog meer zaken die invloed hebben op het kunnen volhouden van gewichtsverlies. Je bent namelijk meer gefixeerd op voeding, je hebt meer honger dan normaal, er is minder energie om te besteden en je moet inleveren op voedingsmiddelen die je graag eet.
Om blijvend te kunnen afvallen is het belangrijk om permanente veranderingen te maken. Je zal langdurig in een calorietekort moeten zitten om af te vallen. Let daarom op de voeding die je binnenkrijgt en begin eventueel met het tracken van je voeding zodat je geen verborgen calorieën meer eet. Zorg voor zo min mogelijk verleidingen in je omgeving en hou je eventueel aan een voedingsschema zodat jij precies weet wat je elke dag kan eten. Zorg ook voor een goede nachtrust aangezien slaap onlosmakelijk verbonden is met gewichtsverlies. Heb je nog meer hulp nodig bij het afvallen? Wij helpen je graag. Neem hier contact met ons op en zie wat wij voor je kunnen doen!