Heb je ooit gehoord van de 30 gram eiwitgrens? Dit zogenaamde anabole plafond zou zorgen dat je lichaam per maaltijd maar 20 tot 30 gram eiwit kan opnemen en gebruiken voor spieropbouw. Wat gebeurt er als je die grens overschrijdt? Betekent dit dat elke gram eiwit die je extra toevoegt zinloos is en niet efficiënt wordt ingezet, waardoor je genoodzaakt bent je totale eiwitbehoefte over meer dan drie maaltijden te spreiden? Wij hebben het tot in detail voor je uitgezocht en delen die bevindingen in dit artikel!  

Hoeveel gram eiwit heb je dagelijks minimaal nodig?

Je kunt je energiebudget (de hoeveelheid calorieën die je dagelijks tot je neemt) verdelen in verschillende macronutriënten. Dit is de overkoepelende term voor koolhydraten, eiwitten en vetten. Deze voedingsstoffen zijn essentieel om te overleven. Je lichaam heeft ze nodig.

Ieder product dat je kunt eten bevat (een combinatie van) macro’s in wisselende hoeveelheden die samen de totale hoeveelheid calorieën van dat specifieke voedingsmiddel bepalen. Zowel koolhydraten als eiwitten leveren je per gram vier calorieën, vetten bevatten er negen per gram. Als vierde macro, één met duidelijk andere kwaliteiten dan je lichaam optimaal ondersteunen, wordt soms alcohol genoemd. Alcohol is goed voor zeven calorieën per gram.

Waarom heb je eiwitten nodig?

In tegenstelling tot alcohol zijn eiwitten essentieel om gezond te blijven functioneren. Ze zijn herhaaldelijk betiteld als de bouwstenen van ons lichaam. Eiwitten zijn actief bij verschillende processen in elke cel van je lijf.

De functies die ze in het lichaam vervullen zijn belangrijk. Wist je bijvoorbeeld hoe het kan dat alle cellen in ons lichaam van zuurstof worden voorzien? Juist: eiwitten, maar dat is lang niet het enige. Ze zijn ook essentieel bij het proces van spieropbouw en spelen een rol bij de oogfunctie.

De richtlijn voor de minimale hoeveelheid eiwitten per dag stelt dat je als volwassene dagelijks minimaal 0.83 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht moet consumeren om gezond te functioneren. In dit advies wordt niet gekeken naar lichaamssamenstelling of mensen die aan sport doen.  

In praktijk ligt de aanbevolen hoeveelheid voor veel individuen daardoor hoger. Wij hanteren bij Changing Life een minimale hoeveelheid van 1.6 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag, om niet alleen gezond te functioneren maar ook spieropbouw te ondersteunen.

Eiwitten in relatie tot krachttraining en spieropbouw

Hoewel er een sterke associatie bestaat tussen beide, is het allesbehalve zo dat eiwitten alleen relevant zijn voor mensen die (fanatiek) aan krachttraining doen en/of met een fysiek doel bezig zijn. Voor wie dat wel doet kunnen ze extra van belang zijn. Krachttraining leidt namelijk tot een verhoogde spierafbraak. Tegelijkertijd stimuleert het ook de spieraanmaak. Door de juiste hoeveelheid eiwitten te consumeren zorg je dat spierafbraak lager blijft dan spieraanmaak. Je spreekt dan van een positieve eiwitbalans. Dagelijks voldoende eiwitten consumeren zorgt voor optimale spiereiwitsynthese (spieraanmaak) en minimaliseert spierafbraak.

Doe jij aan krachttraining en is het je doel om meer spiermassa op te bouwen? Dan staat een adequate eiwitinname hoog op je prioriteitenlijst. Hoe meer hoe beter is mogelijk een gedachte die wellicht in je opkomt, maar er zou een grens bestaan aan de hoeveelheid eiwitten die je lichaam per maaltijd kan inzetten voor spieropbouw. Die grens (het anabool plafond) zou liggen op 30 gram eiwit per maaltijd.

Bestaat er een anabool plafond (van 30 gram eiwit per maaltijd)?

Het anabool plafond vertelt ons dat er een grens zit aan wat eiwit consumptie voor je kan betekenen met het oog op spieropbouw. Een aantal onderzoeken tonen aan dat een eiwitinname van 20-30 gram (per maaltijd) bijdraagt aan het maximaliseren van de spiereiwitsynthese, maar dat dit effect niet sterker wordt bij meer dan 30 gram. Deze grens heet daarom het anabool plafond ^{[1] [2]}.

Op welke onderzoeken is de theorie rondom de 30 gram eiwit grens gebaseerd?

De ’30 gram eiwitgrens’ is een wijdverspreide en veel aangehangen theorie, voortgekomen uit meerdere studies. Wel is het plafond in de loop der jaren een klein stukje opgehoogd. Eerder werd gesuggereerd dat de grens bij 25 gram per maaltijd lag.

Een onderzoek uit 2009 bekeek de relatie tussen eiwitdosering en maximale spiereiwitsynthese (spieropbouw). Zes jongens met allemaal vier tot acht maanden trainingservaring trainden hun benen en namen daarna een drankje met respectievelijk nul, vijf, tien, twintig of veertig gram eiwit. Er werd geen significant verschil ontdekt tussen snelheid van spiereiwitsynthese bij 20 gram eiwit of bij 40 gram eiwit. In praktijk bleek 40 gram tot een 10% hogere spiereiwitsynthese te leiden ^[3].

Een ander onderzoek deelde in totaal 24 mannen die aan krachttraining doen, op in drie groepen. Allen moesten ze vier sets leg extensions doen gevolgd door de consumptie van 80 gram eiwit voor twaalf uur lang in één van de onderstaande omstandigheden:

• Elke anderhalf uur een dosis whey eiwit van tien gram

• Elke drie uur een dosis whey eiwit van 20 gram;

• Om de zes uur een dosis whey eiwit van 40 gram;

Volgens dit onderzoek was de eiwitsynthese het hoogst in de middelste groep (20 gram elke drie uur) ^[4]. Een andere studie kwam tot een vergelijkbare conclusie: 20 gram eiwit na afloop van een zware benen training zou de spiereiwitsynthese maximaal stimuleren ^[5].

Onder andere deze onderzoeken hebben geleid tot het breed opgevatte idee dat meer dan 25-30 gram eiwit per maaltijd verspilling is. Er zijn echter wat haken en ogen aan deze studies die de manier waarop de uitkomsten geïnterpreteerd moeten worden beïnvloeden.

Zo werd er in de studies die hierboven genoemd zijn een trainingsprotocol voor een geïsoleerde spiergroep gebruikt. In 2016 verscheen een paper dat trachtte te achterhalen of er een verschil in uitkomsten zou zijn wanneer er meerdere spiergroepen getraind worden. Wat bleek? In dit geval leidde 40 gram eiwit per maaltijd tot een 20% hogere spiereiwitsynthese dan 20 gram ^[6].

De verklaring huist mogelijk in het feit dat de behoefte aan eiwit toeneemt naarmate meerdere spieren worden getraind. Daarnaast werd in de eerdere studies met name spiereiwitsynthese (opbouw) bestudeerd. In werkelijkheid wordt spieropbouw of spierverlies bepaald door de balans tussen spiereiwitsynthese EN spierafbraak.

Beide raken verhoogd als gevolg van krachttraining en om spieropbouw te realiseren is een positieve eiwitbalans nodig. De opbouw moet dus hoger zijn dan de afbraak en dat is precies waardoor meer dan 30 gram eiwit per maaltijd wel degelijk effectief kan worden ingezet. Eiwitten zijn met behulp van insuline (dat ze zelf aanmaken) in staat om spierafbraak te remmen. De netto opbouw wordt namelijk groter als er minder spierafbraak plaatsvindt.

Hoe hoogt krachttraining het anabool plafond op?

Krachttraining blijkt een manier om dit plafond op te hogen ^[7]. De impact die krachttraining op je spieren heeft, zorgt ervoor dat een hogere gevoeligheid voor aminozuren en andere voedingsstoffen ontstaat. Die zijn namelijk nodig om te herstellen van aangebrachte spierschade, en om de gestimuleerde spiergroei daadwerkelijk te realiseren. Je zou kunnen zeggen dat de training je spieren extra receptief maakt voor het opnemen van eiwitten en deze vervolgens gerichter inzet voor spiereiwitsynthese (spieropbouw). De periode waarin je spieren in deze verhoogde staat van ontvankelijkheid verkeren noemen we ’the anabolic window’.

Wat is the anabolic window?

Toen het anabolic window concept begin deze eeuw haar intrede deed werd nog gedacht dat dit metaforische raam maar voor een zeer beperkte tijd (ongeveer een uur) rondom de training open stond ^[8]. Het werd door sommigen zo serieus genomen dat ze bij wijze van spreken al aan hun eiwitshake begonnen terwijl de laatste set nog gaande was. Inmiddels is er meer onderzoek gedaan naar dit fenomeen. Hoewel we nog altijd niet weten hoelang the anabolic window precies duurt, is inmiddels duidelijk dat het niet nodig is om je training af te sluiten met een sprint richting je shake beker of emmer kwark.

Hoe lang the anabolic window open staat lijkt vooral weer een persoonlijke kwestie. Onderzoek naar de gevoeligheid van spierafbraak en spieraanmaak laat wisselende resultaten zien tussen 24-72 uur na krachttraining. De invloed van eiwittiming lijkt sowieso groter te worden naarmate je een ervaren krachttrainer bent en al relatief veel spiermassa hebt opgebouwd.

Op dit moment is de meest veilige, waarheidsgetrouwe en beste conclusie dat het veruit het meest belangrijk is om dagelijks de voor jou juiste hoeveelheid eiwitten (en overige nutriënten en energie) binnen te krijgen. Hoe je deze hoeveelheid over de dag en rondom eventuele trainingen verdeelt, is daaraan ondergeschikt en met name afhankelijk van jouw persoonlijke voorkeur ^{[9] [10] [11]}.

Hoeveel gram eiwit moet ik dan wel per maaltijd eten?

Voor je aandacht besteed aan de verdeling is het prioriteit nummer één om te achterhalen wat je dagelijkse eiwitbehoefte is. Kijkend naar het opbouwen van spiermassa lijkt een minimale hoeveelheid eiwit van 1.6 gram per kilogram lichaamsgewicht per dag benodigd te zijn. Wij adviseren bij Changing Life een range van 1,6 tot 2,2 gram eiwit per kilogram lichaamsgewicht per dag, afhankelijk van jouw persoonlijke kenmerken en doelstelling. Vervolgens is het aan jouw persoonlijke voorkeuren en wat haalbaar voor je is.  Naast de juiste hoeveelheid eiwitten is het ook belangrijk om hierbinnen aandacht te besteden aan de hoeveelheid leucine die je maaltijd bevat. Hierover lees je verderop meer.

Beinvloeden eiwitverdeling en maaltijdfrequentie resultaat?

Ons motto ‘doe wat werkt voor jou’ is ook van toepassing op de spreiding van je totale eiwitconsumptie over verschillende maaltijden. Laten we om dit te verduidelijken teruggaan naar het idee van 30 gram per maaltijd voor optimale spiergroei.

Een man van 100 kilogram die 2.2 gram eiwit per dag moet consumeren om het proces van spieropbouw optimaal te ondersteunen, heeft op dagelijkse basis dus 220 gram eiwit nodig. Uitgaand van spectaculaire voordelen die een dosering van minimaal 20 en maximaal 30 gram per maaltijd met zich mee zou brengen, zou dat voor deze man betekenen dat hij zijn eiwitten moet verspreiden over in elk geval zeven maaltijden per dag. Als de 30 gram grens echt zou bestaan, betekent dit voor de man uit ons voorbeeld dat hij nooit een optimale eiwitconsumptie kan realiseren als hij een lagere maaltijdfrequentie, zoals drie grotere maaltijden per dag, hanteert.

Moet je dan maar tegen heug en meug extra maaltijden toevoegen aan je dag om zo het meeste voordeel uit je eiwit-inname te halen? Gelukkig dus niet. Deze hypothese is echt weerlegd. Een onderzoek uit 2016 rapporteerde na krachttraining op zware intensiteit een hogere spiereiwitsynthese bij 40 gram whey eiwit dan bij 30 gram ^[12]. Een ander onderzoek registreerde een hogere spiereiwitsynthese bij 70 gram rundvlees dan bij 35 gram in combinatie met andere macro’s ^[13].

Het debat over hoeveel maaltijden per dag met welke verdeling van eiwitten en andere nutriënten echt het aller beste resultaat oplevert zal omstreden blijven tot aanvullend onderzoek eventueel ooit met consistente en meer doorslaggevende bevindingen komt.

De meest relevante conclusie die we nu kunnen trekken is dat dagelijks de juiste hoeveelheid volwaardige eiwitten binnenkrijgen veruit het meest belangrijk is om resultaat te behalen voor de meeste mensen die aan krachttraining doen. Hoe je deze eiwitten op welk moment van de dag over hoeveel maaltijden verdeelt is veel minder van invloed.

Hoeveel gram eiwit per maaltijd je 'moet' eten is afhankelijk van jouw doel en persoonlijke voorkeur

Of spieropbouw gemaximaliseerd kan worden met minder dan twee maaltijden per dag waarover je al je eiwitten verdeelt staat bijvoorbeeld ter discussie, maar dat is iets heel anders dan dat extra spieropbouw überhaupt niet mogelijk zou zijn met deze maaltijdfrequentie. Er zit namelijk nog een verschil in het doel om spieropbouw te maximaliseren, of het doel om extra spiermassa op te bouwen.

Is het doel het maximaliseren van spieropbouw?

Als jouw doel verder gaat dan spieropbouw op zich en je je op maximale spieropbouw richt, lijkt de verdeling van je totale eiwitbehoefte over de dag belangrijker. Op basis van de huidige beschikbare wetenschappelijke informatie lijkt de beste aanpak een gelijkmatige verdeling van eiwitten over verschillende maaltijden per dag ^{[14] [15]}.

Om spiereiwitsynthese maximaal te stimuleren is het essentieel dat elke maaltijd een goede hoeveelheid eiwit bevat. De processen van spieraanmaak en spierafbraak gaan altijd non-stop door maar kunnen allebei beïnvloed worden door krachttraining en voeding. Die invloed is veel hoger op de spieraanmaak dan op de spierafbraak.

Een populaire theorie is dat spiereiwitsynthese het best gestimuleerd wordt bij vier volwaardige maaltijden per dag die zijn samengesteld uit een combinatie van macro’s en die per maaltijd tussen de 0.4-0.55 gram eiwit per kilogram vetvrije massa bevatten ^[16]. Dat sluit maximale spiergroei echter niet uit als je kiest voor een minder gelijke verdeling van eiwitten over de dag en/of een lagere maaltijdfrequentie.

Is het doel spieropbouw?

Nogmaals: aannemelijk is dat de minimale verschillen die een bepaalde verdeling van een X hoeveelheid eiwitten over maaltijden, de eventuele combinatie met andere nutriënten zoals koolhydraten en de timing van deze maaltijden (rondom krachttraining) relevanter worden op bijvoorbeeld wedstrijdniveau. In dat geval kan namelijk het kleinste verschil de grootste betekenis hebben. Voor de meeste mensen die wel consistent en serieus aan krachttraining doen, maar geen wedstrijd bodybuilders zijn, doen deze verschillen er veel minder toe. Het advies is om in dat geval dus:

• Altijd te zorgen dat je elke 24 uur de hoeveelheid eiwitten (en andere nutriënten en energie) binnenkrijgt die jouw persoonlijke doel optimaal ondersteunt;

• Zoveel mogelijk volwaardige eiwitten te consumeren (hierover verderop nog een toelichting);

• Een manier te vinden die voor jou zowel prettig als dagelijks haalbaar is om de eiwitten die je nodig hebt te consumeren. Consistentie is de sleutel tot succes en volhouden lukt alleen als je iets doet dat werkt voor jou.
  ‍

Hoe zorg je voor voldoende 'volwaardige' eiwitten per maaltijd?

Zelfs eiwitten kunnen niet allemaal in één hokje worden geplaatst. De kwaliteit ervan kan verschillen. Door hierop te letten kan je (maximale) stimulatie van spiereiwitsynthese een handje helpen. Eiwitkwaliteit wordt bepaald door:

• De mate van verteerbaarheid van de eiwitten;

• Het aminozuur profiel.

De mate van verteerbaarheid gaat zoals de term al doet vermoeden over hoe makkelijk je lichaam bepaalde eiwitten kan opnemen en verteren. De verteerbaarheid van dierlijke eiwitten is hoog: tussen de 90 en 99%. Plantaardige eiwitten hebben een iets lagere verteerbaarheid: tussen de 70-90%. Heel kort samengevat worden dierlijke eiwitten effectiever gebruikt door het lichaam om spierafbraak te onderdrukken en spieraanmaak te stimuleren.

Dan het aminozuurprofiel: elk eiwit is opgebouwd uit een keten van aminozuren. Van de twintig aminozuren die er totaal bestaan zijn er negen die wel essentieel zijn maar niet door het lichaam zelf worden aangemaakt. We zijn genoodzaakt om die eiwitten uit voeding te verkrijgen. De elf overige kunnen we zelf maken en zijn minder essentieel. De twintig verschillende aminozuren kunnen een ongekende hoeveelheid verschillende combinaties van ketens vormen die allen voor een ander soort eiwit zorgen. Die eiwitten vervullen allen weer een specifieke functie in het lichaam.

De leucinedrempel

Een volwaardig aminozuurprofiel (complete eiwitten) is een voorwaarde om spiereiwitsynthese te optimaliseren. Dit is voornamelijk vanwege de leuncinedrempel. Een maaltijd draagt alleen optimaal bij aan spiereiwitsynthese als er genoeg leucine in zit. Probeer per maaltijd minimaal 20 gram volwaardige eiwitten binnen te krijgen om de leucine drempel te dekken. Bij oudere mensen ligt dit iets hoger omdat het vermogen tot spiereiwitsynthese afneemt naarmate de leeftijd toeneemt ^[15]. Er wordt gesuggereerd dat leucine een sleutelrol speelt in het stimuleren van spiereiwitsynthese, het onderdrukken van spiereiwitafbraak en het activeren van het proces voor hypertrofie ^[16].

Maakt het uit of je voor plantaardige of dierlijke eiwitbronnen kiest?

Voor de titel ‘volwaardig’ moet een cel alle essentiële aminozuren bevatten. Eén daarvan is dus leucine. Dierlijke eiwitten voldoen aan die ‘eis’. Plantaardige eiwitbronnen meestal niet. Een aantal uitzonderingen daargelaten: soja, quinoa, boekweit, hennepzaad en algen bevatten namelijk wel een volwaardig aminozuurprofiel. Daarnaast kan je door verschillende plantaardige eiwitbronnen met elkaar te combineren ook zorgen voor een volwaardige kwaliteit. Mits je je hiervan bewust bent en slim varieert tussen plantaardige eiwitbronnen, waardoor je op dagelijkse basis voldoende volwaardige eiwitten binnenkrijgt, maakt plantaardig of dierlijk voor je resultaat geen verschil.

Een eiwitshake of eiwitten uit vast voedsel?

In shake vorm zijn whey eiwitshakes populair om hun snelle volledige opname in het lichaam en volwaardige aminozuurpofiel. Natuurlijk zitten er (praktische) voordelen aan een shake en kunnen ze lekker zijn. Het is dan ook prima om een deel van je eiwitten hieruit te halen, maar liever niet allemaal. Ons advies is om te proberen zoveel mogelijk eiwitten uit verschillende, verse en volwaardige dierlijke en plantaardige bronnen te halen. Deze voedingsmiddelen leveren je naast eiwitten namelijk ook andere belangrijke macro- en micronutriënten. Door al je eiwitten uit een shake te halen vergroot je de kans om andere belangrijke voedingsstoffen regelmatig of structureel mis te lopen ^{[17] [18] [19] [20] [21] [22]}.

Conclusie: Dagelijks de juiste hoeveelheid eiwit binnenkrijgen is essentieel

Eiwitten behoren tot de essentiële macronutriënten. Het zijn voedingsstoffen die ons lichaam nodig heeft om gezond te functioneren. Dat betekent dat een adequate eiwitinname belangrijk is voor iedereen. Voor (kracht)sporters geldt dat extra wegens de belangrijke rol die eiwitten spelen bij het proces van spieropbouw.

Focus je eerst op de dagelijkse hoeveelheid in plaats van de hoeveelheid per maaltijd

Het is niet zo dat hoe meer eiwitten je eet, hoe sterker en groter je spieren worden. Aan de andere kant van de medaille blijkt het ook niet zo te zijn dat je lichaam na 30 gram denkt: ‘Nu is het wel weer eventjes genoeg geweest, laat de rest maar gewoon zitten.’ Uiteindelijk zullen je spieren inderdaad verzadigd zijn, maar dat betekent niet dat de rest van die eiwitten verdwijnt in het luchtledige of per definitie als lichaamsvet wordt opgeslagen. Er zijn zat andere dingen waar deze eiwitten voor gebruikt worden. Daarbij is het sterk afhankelijk van allerlei factoren op welk punt die verzadiging plaatsvindt en kunnen die ‘extra’ eiwitten ook bijdragen aan het verminderen van spierafbraak. Netto houd je dan meer spieropbouw over.

Ons advies is om vooral niet te veel aandacht te besteden aan uitkomen op of rond de 30 gram eiwit per maaltijd en je hele maaltijdfrequentie hierop af te stemmen (tenzij dit voor jou werkt natuurlijk). Als je voor resultaat wilt gaan is prio #1 om dagelijks de hoeveelheid eiwitten binnen te krijgen die jij persoonlijk nodig hebt om te functioneren en je fysieke doel te behalen of behouden. Richt je op het ontwikkelen van een compleet, flexibel en verantwoord voedingspatroon dat je dagelijks in voldoende volwaardige eiwitten voorziet. Zorg dat dit een voedingspatroon is dat past bij jou en het leven dat je leeft. Alleen dan kan je het consistent volhouden.

Kwantiteit EN kwaliteit

Niet alleen kwantiteit maar ook kwaliteit zijn hierin van belang. Pas als een maaltijd voldoende leucine bevat (één van de essentiële aminozuren) kan deze optimaal bijdragen aan de spiereiwitsynthese. Leucine lijkt een sleutelrol te spelen in het minimaliseren van de spiereiwitafbraak, het stimuleren van spiereiwitsynthese en het activeren van spieropbouw.

Om de leucine drempel te dekken heb je per maaltijd zo’n 20 gram ‘volwaardige eiwitten’ nodig. Dat betekent eiwitten met een volledig aminozuurprofiel. Dierlijke eiwitten beschikken van zichzelf over dat profiel. Met plantaardige eiwitten kan je het echter ook creëren door verschillende eiwitbronnen met elkaar te combineren.

Verdeel je eiwitten op de manier die werkt voor jou

Je zou kunnen zeggen dat de manier waarop je jouw eiwitten verdeelt en de bronnen waaruit je ze haalt, grotendeels bepaald kunnen worden door jouw persoonlijke voorkeur, eigenschappen en het fysieke doel dat je nastreeft. De invloed van timing en precieze verdeling wordt groter naarmate je veel ervaring en spiermassa hebt opgebouwd of voor professionals op wedstrijdniveau.

Voor de meeste mensen die aan krachttraining doen geldt dat elke 24 uur de juiste hoeveelheid volwaardige eiwitten binnenkrijgen veruit het belangrijkst is voor resultaat. Uiteraard mits daarnaast ook wordt voldaan aan andere voorwaarden voor spiergroei zoals een sterke trainingsprikkel en voldoende herstel.

Wil jij een fitte leefstijl en optimaal voedingspatroon ontwikkelen?

Met een plan bij Changing Life ontvang je naast een persoonlijk trainingsschema, dagelijkse educatielessen en individuele online coaching altijd persoonlijke en compleet op jouw afgestemde voedingsrichtlijnen.

Deze richtlijnen worden ontwikkeld door onze voedingsexpert en zijn gebaseerd op jouw persoonlijke voorkeuren, eigenschappen en het doel dat je voor ogen hebt. Richtlijnen zijn geen regels. Ze geven kaders en sturing, maar jij staat natuurlijk zelf aan het roer.

Heb je liever vaste kaders (maar nog steeds ruimte voor flexibiliteit)? Dan kan je kiezen voor het persoonlijk voedingsschema. Eveneens ontwikkeld door onze voedingsexpert en volledig afgestemd op jou, jouw (smaak)voorkeuren, doelen en eigenschappen.

Met het persoonlijke voedingsschema (dit schema bevat alle maaltijden van de dag) hanteer je de maaltijdfrequentie van jouw voorkeur en eet je altijd wat je lekker vindt, op een manier die je doelen volledig ondersteunt. Nadenken over wat je nu weer eens moet eten en of je wel genoeg eiwit binnenkrijgt is verleden tijd! Uiteraard is dit schema (net als de richtlijnen) flexibel. Het bevat altijd ruimte om te genieten van spontane dingen in het leven.

Zowel een persoonlijk voedingsschema als voedingsrichtlijnen helpen bij het opdoen van de kennis waarmee je uiteindelijk zelf een duurzaam, compleet en flexibel voedingspatroon kunt ontwikkelen dat werkt voor jou, en dat jouw leven en fysieke doelen zo goed mogelijk ondersteunt. Meer informatie over Changing Life vind je hier.